وآن نزد خاصه، خروج از تصرف شیطان است به تعدی نکردن از حدود الهیه.
**سر الصلوة، ص: 60@
و پیش اهل معرفت، خروج از تصرف نفس است به عدم رؤیت حول و قوهى خود.
و در نزد اولیاء، خروج از تصرف مطلق است در ذات و اسماء و صفات.
پس، مادامى که اعضاء و قلب در تصرف شیطان یا نفس است، معبد حق و جنود الهیه مغصوب است و عبادت حق تعالى در آنها صورت نگیرد و جمیع عبادات براى شیطان یا نفس واقع شود. و به هر اندازه که از تصرف جنود شیطان خارج شد، مورد تصرف جنود رحمانى شود تا آنکه فتوحات ثلاثه واقع شود یعنى: فتح قریب؛ که پیش ما فتح اقالیم سبعه است به اخراج جنود شیطانى از آنها، و نتیجهى آن تجلى به توحید افعالى است: نصر من الله و فتح قریب.(1) و فتح مبین؛ که فتح کعبهى قلب است به اخراج شیطان موسوس از آن: انا فتحنا لک فتحاً مبیناً.(2) و پس از این، فتح تمام تصرفات الهیه شود و نتیجهى قرب نوافل حاصل شود؛ و تفصیل آن از حوصلهى این اوراق خارج است.
1) «نصرتى از جانب خدا و فتحى نزدیک است.» (صف / 13).
2) «ما براى تو فتح کردیم، فتحى آشکار.» (فتح / 1).
