1. پیامبر در این مورد فرمود:
«بنى الاسلام على خمس:
شهادة أن لا اله الا الله، و أن محمدا رسول الله،
**زلال جارى نماز و نیایش در آیینهى قرآن و روایات، ص: 92@
و اقام الصلاة، وایتاء الزکاة و حج البیت، و صوم رمضان؛» (1).
اسلام بر پنج پایه استوار شده است: گواهى راستین بر این که خدایى نیست جز خداى یگانه، و گواهى به این که محمد پیامبر خداست، و بر پاداشتن نماز، و پرداختن زکات و حقوق مالى، و انجام حج و روزهدارى ماه رمضان.
2. و نیز فرمود:
«موضع الصلاة من الدین کموضع الرأس من الجسد؛» (2).
جایگاه نماز در نظام دین بسان جایگاه سر و مغز نسبت به پیکر انسان است.
3. و نیز فرمود:
«ساعتان تفتح فیهما أبواب السماء، و قلما ترد على داع دعوته: حضور الصلاة، و الصف فى سبیل الله؛» (3).
دو هنگامه است که درهاى آسمان گشوده مىشود و کمتر دعاى دعاکنندهاى را پذیرفته نمىشود: یکى هنگامهى نماز و نیایش، و دیگر به گاه صفآرایى در راه خدا و دفاع از حقوق و حرمت انسان.
4. و نیز فرمود:
«شرف المؤمن قیامه باللیل و عزه استغناؤه عن الناس؛» (4).
شرافت انسان ایماندار در شب زندهدارى اوست و شکوه او در بىنیازىاش از مردم.
5. و نیز فرمود:
«تفتح أبواب السماء و یستجاب الدعاء فى أربعة مواطن:
عند التقاء الصفوف فى سبیل الله، و عند نزول الغیث، و عند اقامة
**زلال جارى نماز و نیایش در آیینهى قرآن و روایات، ص: 93@
الصلاة و عند رؤیة الکعبة؛» (5).
در چهار هنگامه، درهاى آسمان گشوده و دعاها پذیرفته مىشود: به گاه رویارویى صفها در راه خدا؛ به گاه فرود باران، به گاه نماز، و به هنگام دیدن کعبه.
6. و نیز فرمود:
«ألجفاء کل الجفاء و الکفر من سمع منادى الله تعالى ینادى بالصلاة و یدعوه الى الفلاح فلا یجیبه؛» (6).
نشان خشونت آن است که کسى نداگر نام خدا را بشنود که به نماز بانگ مىزند و او را به رستگارى فرا مىخواند و با این وصف فراخوان او را پاسخ مثبت ندهد.
1) نهجالفصاحة / ح 1059.
2) نهج الفصاحة / ح 3075.
3) نهج الفصاحة / ح 1721.
4) نهج الفصاحة / ح 1815.
5) نهج الفصاحة / ح 1168.
6) نهج الفصاحة / ح 1321.