کتاب الهى و روایات اصیل اسلامى دربارهى مردم بىنماز، یا آنان که این مسألهى مهم ملکوتى را سبک فرض مىکنند، نظریاتى دارند که به قسمتى از آنها در حدى که لازم است اشاره مىشود:
اى مؤمنان کسانى که دین شما را مسخره و بازیچه گرفتهاند، چه از اهل کتاب و چه از کافران، سرپرستان و دوستان خود مگیرید؛ و اگر مؤمن هستید از خدا پروا کنید – و چون براى نماز ندا در مىدهید، آن را به مسخره و بازى مىگیرند؛ این کار زشتشان به سبب این است که آنان گروهى هستند که [در حقایق و معارف] اندیشه نمىکنند – بگو: اى اهل کتاب! آیا جز این را بر ما عیب مىگیرید که ما به خدا و آنچه از سوى او بر ما نازل شده و آنچه پیش از ما [بر پیامبران] فرود آمده ایمان آوردهایم؟! و این [عیبجویى شما به سبب این است] که بیشتر شما فاسق هستید – بگو: آیا شما را از کسانى که کیفرشان [از مؤمنانى که به خیال خود از آنان عیب مىگیرید و آنان را سزاوار عذاب مىدانید] نزد خدا بدتر است، خبر دهم؟ [آنان] کسانى [از گذشتگان خود شما] هستند که خدا لعنتشان کرده، و بر آنان خشم گرفته، و برخى از آنان را به صورت بوزینه و خوک درآورده، و [نیز آنان که] طاغوت را پرستیدند؛ اینانند که جایگاه و منزلتشان بدتر
**سیماى نماز، ص: 92@
و از راه راست گمراهترند.(1).
در این آیات، مردم جداى از ایمان و نماز، ملعون و مغضوب حق معرفى شدهاند و به آنان وعدهى عذاب سخت روز قیامت داده شده است.
سپس بعد از آنان نسلى جایگزین [آنان] شد که نماز را ضایع کردند و از شهوات پیروى نمودند؛ پس [کیفر] گمراهى خود را [که عذابى دردناک است] خواهند دید(2).
در بهشتها از یکدیگر مىپرسند – از روز و حال گنهکاران – [به آنان رو کرده] مىگویند؛ چه چیز شما را به دوزخ وارد کرد؟ – مىگویند: ما از نمازگزاران نبودیم – و به تهیدستان و نیازمندان طعام نمىدادیم – و با فرورفتگان [در گفتار و کردار باطل] فرو مىرفتیم – و همواره روز جزا را انکار مىکردیم(3).
حضرت صادق علیهالسلام از رسول الهى صلى الله علیه و آله روایت مىکند:
**سیماى نماز، ص: 93@
کسى که نماز را سبک انگارد به خدا قسم در کنار حوض بر من راه ندارد(4).
و نیز آن حضرت از پیامبر بزرگوار صلى الله علیه و آله روایت مىکند:
شیطان تا زمانى که مردم به نمازهاى واجب یومیه و ادایش در وقت اهمیت مىدهند، ترسناک است و آه و ناله دارد؛ اما از زمانى که نماز را ضایع کنند، آنان را به راحتى در بدبختىهاى بزرگ مىکشاند(5).
رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود:
لا سهم فى الاسلام لمن لا صلوة له(6).
آن که نماز ندارد از اسلام بهره ندارد.
و نیز فرمود:
لکل شىء آفة و آفة الدین ترک الصلوة(7).
براى هر چیزى آفتى است که آن را نابود مىکند، و آفت دین ترک نماز است.
1) «یا أیها الذین آمنوا لا تتخذوا الذین اتخذوا دینکم هزوا و لعبا من الذین أوتوا الکتاب من قبلکم و الکفار أولیاء و اتقوا الله إن کنتم مؤمنین – و إذا نادیتم الى الصلوة اتخذوها هزوا و لعبا ذلک بأنهم قوم لا یعقلون – قل یا أهل الکتاب هل تنقمون منا الا أن آمنا بالله و ما أنزل إلینا و ما أنزل من قبل و أن أکثرکم فاسقون – قل هل أنبئکم بشر من ذلک مثوبة عند الله من لعنه الله و غضب علیه و جعل منهم القردة و الخنازیر و عبد الطاغوت أولئک شر مکانا و أضل عن سواء السبیل» مائده (5): 60 – 57.
2) «فخلف من بعدهم خلف أضاعوا الصلوة و اتبعوا الشهوات فسوف یلقون غیا» مریم (19): 59.
3) «فى جنات یتساءلون – عن المجرمین – ما سلککم فى سقر – قالوا لم نک من المصلین – و لم نک نطعم المسکین – و کنا نخوض مع الخائضین – و کنا نکذب بیوم الدین» مدثر (74): 46 – 40.
4) «قال رسول الله صلى الله علیه و آله: لیس منى من استخف بالصلاة لا یرد على الحوض لا والله» علل الشرایع: 2 / 365، باب 70، حدیث 2؛ بحارالأنوار: 80 / 9 باب 6، حدیث 4.
5) «عن الصادق عن آبائه علیهالسلام قال: قال رسول الله صلى الله علیه و آله لا یزال الشیطان هائبا لابن آدم ذعرا منه ما صلى الصلوات الخمس لوقتهن فاذا ضیعهن اجترأ علیه فأدخله فى العظائم» الأمالى، شیخ صدوق: 484، مجلس 73، حدیث 9؛ بحارالأنوار: 80 / 11، باب 6، حدیث 12.
6) کنزالعمال: 7 / 327، حدیث 19098؛ الدر المنثور: 1 / 295.
7) اسرار الصلوة: 27.
