زمان مطالعه: < 1 دقیقه
با این که این دو لفظ در آیهى شریفهى «بسم الله» بود، ولى تکرارش بعد از «رب العالمین» لطف مخصوصى دارد، که ربوبیت حق از جهت قهر و غلبه و فشار بر موجودات نیست، بلکه از جهت رحمت عام و خاص است، که موجودات در پرتو این دو حقیقت پرورش مىیابند و هر مربى و معلم و حاکمى آن گاه تربیتش به ثمر مىرسد که با مهر و محبت باشد و نظام تربیتش به ثمر مىرسد که با مهر و محبت باشد و نظام تربیت خلق با خالق و انسان و جهان هماهنگ شود.
این اتصال ربوبیت حق نسبت به موجودات و بخصوص انسان، که اتصالى است دائم و همیشگى و شامل زندگى دنیا و آخرت، نه بر سبیل قهر
**سیماى نماز، ص: 140@
و غلبه بلکه از راه عنایت و لطف و مرحمت و محبت است. پس مدح و شکر آن وجود مقدس، در حقیقت، پاسخگویى به نداى فطرت در برابر رحمانیت و رحیمیت اوست.