از جمله دلایل لزوم سجده بر زمین، دستور پیامبر گرامى صلى الله علیه و آله، مبنى بر کنار زدن گوشه دستار از پیشانى به هنگام سجود مىباشد.
محدثان اسلامى، روایات فراوانى را آوردهاند حاکى از آن که رسول خدا صلى الله علیه و آله، کسانى را که در سجده قسمتى از عمامهى خود را بین پیشانى خویش و سطح زمین قرار مىدادند، نهى نموده است.
در این جا، نمونههایى از احادیث یاد شده را از نظر شما مىگذرانیم:
1. صالح سبائى مىگوید:
«پیامبر گرامى، شخصى را در کنار خود در حال سجده مشاهده فرمود در حالى که بر پیشانى خود دستار بسته بود، پیامبر صلى الله علیه و آله، عمامه را از پیشانى وى کنار زد.» (1).
**سجده بر تربت یا نهایت تواضع در پیشگاه خداوند، ص: 29@
2. عیاض بن عبدالله قرشى مىگوید:
«رسول خدا، مردى را در حال سجده مشاهده فرمود که بر گوشه عمامهى خود سجده مىنمود، به وى اشاره کرد که دستار خود را بردار، و به پیشانى او اشاره فرمود.» (2).
3. در کنزالعمال و سنن بیهقى، از امیرمؤمنان على علیهالسلام چنین روایت مىکنند:
«هرگاه یکى از شما نماز بگزارد، باید عمامه را از صورت خویش، کنار زند.» (3).
4. در بحارالأنوار، به نقل از «دعائم الاسلام» چنین مىنگارد:
«از پیامبر صلى الله علیه و آله روایت شده است که از سجده نمودن نمازگزار بر لباس، آستین و یا گوشهى دستار خود، نهى فرمود.» (4).
از این روایات نیز به روشنى معلوم مىگردد که لزوم سجده بر زمین در زمان پیامبر گرامى صلى الله علیه و آله، امرى مسلم بوده است، تا جایى که اگر یکى از مسلمانان، گوشهى دستار خود را روى زمین قرار مىداد تا پیشانى خود را بر زمین نگذارد، مورد نهى رسول خدا صلى الله علیه و آله قرار
**سجده بر تربت یا نهایت تواضع در پیشگاه خداوند، ص: 30@
مىگرفت. در حالى که اگر سجده نمودن بر همهى اشیاء، حتى پوشیدنىهایى مانند دستار جایز بود، هرگز پیامبر گرامى صلى الله علیه و آله از آن ممانعت به عمل نمىآورد.
1) سنن بیهقى، ج 2، ص 105: «ان رسول الله صلى الله علیه و آله رآى رجلا یسجد بجنبه و قد اعتم على جبهته، فحسر رسول الله صلى الله علیه و آله عن جبهته».
2) سنن بیهقى، ج 2، ص 105: «رآى رسول الله صلى الله علیه و آله رجلا یسجد على کور عمامته فأومأ بیده: ارفع عمامتک و أوما إلى جبهته».
3) کنزالعمال، ج 4، ص 212 و در طبع دیگر آن، ج 8، ص 86 و سنن بیهقى، ج 2، ص 105: «إذا کان أحدکم یصلى فلیحسر العمامة عن وجهه».
4) بحارالأنوار، ج 85، ص 156: «عن النبى صلى الله علیه و آله أنه نهى أن یسجد المصلى على ثوبه أو على کمه أو على کور عمامته».
