انسان از نظر اسلام موجودى است که هم مى تواند خود را بسازد و به عالى ترین کمالات معنوى دست یابد، و هم مى تواند سازنده محیط زندگى خود و جامعه باشد؛ از آن جایى که انسان فطرتاً اجتماعى خلق شده است، از انزوا و فطرت دورى مى کند. لذا همیشه در صدد است تا به قوه تفکر و الهام گرفتن از یک منبع تمام عیار، جامعه خویش را اصلاح کند، میزان موفقیتش در سازندگى محیط با میزان موفقیتش در سازندگى خویش بستگى دارد و به عکس. انسان با توفیق در بهسازى محیط زندگى، راه را براى بهسازى خویش هموارتر مى کند، که به مسأله خودسازى توجه کند و اهمیت دهد، و با اخلاق اسلامى خو بگیرد و خود را خداگونه جلوه دهد… در دین مبین اسلام، انسان باید خود را از هر خصلت ناروا که مانع کمال و کرامت نفس است، پیراسته سازد، تا آماده پذیرش خلق و خوى پسندیده و پاک انسانى شود و تعادل و رشد لازم براى انسان تر شدن و به خدا نزدیک گشتن را به دست آورد…
ابراز عواطف به هم نوعان در سلامت و سعادت جامعه، نقش بسیار مؤثرى دارد، به زندگى طراوت و شادابى خاصى مى بخشد و زندگى از یک نواختى خارج مى شود صله رحم یکى از این مصادیق است؛ از حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام روایت شده که فرمودند: «با خویشان خود پیوند داشته باشید هر چند به یک سلام کردن باشد.»(1).
خداوند بزرگ مى فرماید: خداى را پرهیزگار باشید، آن خدایى را که درباره او و درباره خویشانتان مسئولیت دارید؛ خدا مراقب اعمال شماست.»(2) و بالاخره این که تمامى فضایل نفسانى مقدمه اى است براى خودسازى و در نهایت ساختن جامعه اى سالم و آرام.
و بى شک کارایى نیروهاى جامعه وقتى که با هم متحد گردند بیش تر خواهد شد و انجام کارهاى بزرگ محقق خواهد شد و بنابراین انسان هاى مآل اندیش و تلاشگر، باید علاوه بر کوشش هاى شخصى، در راه اقدامات اجتماعى هم قدم هاى ثابت بردارند و احساس مسئولیت کنند. و این کوشش ها باید به صورت گروهى انجام پذیرد. تا بدین ترتیب گام هاى مثبتى در فرآیند اصلاحات اجتماعى، سیاسى و فرهنگى برداشته شود.
1) روایات مربوط به صله رحم از اصول کافى، ج2، ص 155 تا 157 نقل شده است.
2) شناخت اسلام «از بخش خودسازى استفاده شده».