1- درس عبادت و بندگى
امام حسین علیه السلام و اصحابش درس عبادت و بندگى کامل را به بشریت آموختند و خیلى ها ادعا مى کنند که خداوند را عبادت و بندگى مى کنند ولى هنگام امتحان مردود مى شوند.
این شعار را مى دهیم، اى کاش ما در کربلا بودیم تا امام حسین علیه السلام را یارى مى کردیم و سینه خود را سپر نماز قرار مى دادیم، اما واقعاً این طور هستیم؟ خود را امتحان کنیم.
2- درس احیاى اذان
امام در آن بحبوحه اذان گفتن را فراموش نمى کند و شعار توحید را یک بار دیگر در گوش ها و دل ها زنده مى کند و همانند پیامبر که به بلال مى فرمود: «یا بِلالُ فَاَرِحْنا بِالصَّلاة» «اى بلال خوشحال کن ما را به نماز» به هنگام ظهر امام حسین علیه السلام به فرزندش مى گوید اذان بگو.
3- درس هدفدارى
ارزش وجودى هر انسان به ارزش هدف او بستگى دارد، امام به همه نشان داد که هدف ما خداست و هدف ما احیاى روح و حقیقت نماز است؛ امام در قتلگاه هدف خدایى خود را در نظر داشت و مى گفت: اِلهى رِضاً بِقَضائِکَ.
4- درس آزادى نماز و نمازگزار
امام معتقد بود انسان آزاد آفریده شده و دیگران حق ندارند او را بنده خود سازند؛ خود او نیز این حق را ندارد که خود را برده دیگران سازد، نماز در کربلا، نشانگر آزادى امام و یارانش بود. هم نماز و هم نمازگزار آزاد است. احدى نمى تواند آزادى نماز و نمازگزار را بگیرد.
امام به دشمنانش نشان داد که اسیر نفس و دنیا هستند.
5- درس امانت دارى
امام به ما آموخت که نماز امانت الهى است، انسان باید به نحو احسن از آن امانت دارى کند.
هنگامى که وقت نماز مى شد، على علیه السلام به خود مى پیچید و مى لرزید. به او مى گفتند: یا امیرالمؤمنین! تو را چه شده است؟ مى فرمود: وقت اداى امانتى رسیده است که خداوند آن را بر آسمان ها و زمین و کوه ها عرضه کرد و آن ها از تحمل آن ابا کردند و از آن بیمناک شدند.(1).
1) محجةالبیضاء، ج1، ص378.