اول – کسى که در اول وقت ناچار است مثلا با بدن نجس یا جامه ینجس و یا برهنه نماز بخواند و یا عذر دیگرى غیر از تیمم دارد که در این صورت اگر امید دارد و یا احتمال مىدهد تا آخر وقت عذرش برطرف مىشود باید صبر کند و نماز را با شرایط آن بخواند.
دوم – اگر کسى احکام نماز را نمىداند باید نخست آنها را یاد بگیرد و سپس شروع به نماز کند. به خصوص اگر بداند یا احتمال دهد که همان حکمى را که نمىداند در نماز براى او پیش خواهد آمد.
**سخنى درباره ی نماز، ص: 55@
سوم – اگر انجام نماز در اول وقت موجب فوت شدن واجب دیگرى مىشود، مانند این که مسجد نجس شده که در اینجا باید در اول وقت مسجد را تطهیر کند و سپس نماز بخواند و یا مثلا بدهکار است و اگر مدتدار بوده زمان پرداخت آن نیز گذشته و قدرت بر پرداخت بدهى خود را دارد، که در اینجا واجب است نخست بدهى خود را بپردازد اگر چه مقدارى از اول وقت او را بگیرد، و یا مثلا جان انسانى به مخاطره افتاده و در حال غرق شدن یا سوختن و امثال اینها است، که حفظ جان او واجب است و نماز را باید به تأخیر اندازد.
و این بود آنچه خداى تعالى به لطف و کرم خود به این بنده یناتوان و گنهکار توفیق داد که طبق درخواست برخى از دوستان، به طور خلاصه و با فرصت اندکى که داشتم درباره یفضیلت نماز، و نماز اول وقت و برخى از مسائل فقهى آن جمعآورى و در دسترس قرار دهم، امید است خوانندگان محترم، این رو سیاه شرمنده یدرگاه الهى را از دعاى خیر فراموش نفرمایند. و الحمدلله اولا و آخرا.
4 رجب الخیر 1417 برابر با 26 / 8 / 1375
سیدهاشم رسولى محلاتى
