بسم الله الرحمن الرحیم
أعوذ بالله من الشیطان الرجیم، الحمد لله رب العالمین و صلى الله على جمیع الأنبیاء و المرسلین و الأئمة الهداة المهدیین سیما خاتم الأنبیاء و خاتم الأوصیاء علیهم آلاف التحیة و الثناء
«رب ادخلنى مدخل صدق و اخرجنى مخرج صدق و اجعل لى من لدنک سلطاناً نصیراً».
یادم هست از کودکى در مکتب خانه، استاد مکتبى اولین جملهاى که در مورد نماز، به ما آموخت این بود:
نماز ستون دین است
هر کس نخواند بىدین است
آن روزها، این جمله در وصف نماز، تنها به صورت یک بیت شعر با ذهن من انس گرفت و هر چه زمان بر من مىگذشت، ریسمان این الفت در کانون جان و فکر من محکمتر مىشد و به مرور، بعدها متوجه شدم که معنا و مفهوم حقیقى این جمله چیست، چرا نماز را ستون دین فرض کردهاند؟ و زیان نخواندن نماز، چرا تا این حد است که انسان را از دین خارج مىکند؟ و خروج از دین چه زیانهایى را متوجه فرد و جامعه مىنماید؟ و…
اینها مطالبى بود که بعدها در پرتو آشنایى بیشتر با آیات الهى و روایات ائمهى معصومین صلوات الله علیهم اجمعین – به آنان دسترسى پیدا کردم، و این آشنایى و
**سیماى نماز، ص: 5@
روح ارادت در مقابل نماز، انگیزهاى شد که همواره از بىنمازى و سبک شمردن نماز اکثر افراد جامعه رنجیده خاطر شوم و در پى عامل آن به جستجو بپردازم و نتیجهاى که از این تفحص و جستجو به دست آوردم این بود که: عامل اصلى بىتوجهى به نماز، غفلت از اهمیت و جایگاه رفیع نماز در اسلام است.
اگر ما اهمیت نماز را – کما هو حقه – درک کنیم و بدانیم که نماز چه اثر سازندهاى در زندگانى فردى و اجتماعى ما دارد، قطعاً تا این اندازه نسبت به آن بىتوجه نخواهیم بود. لذا بر آن شدم که اهمیت و ارزش نماز در اسلام را در دسترس همگان قرار دهم، ولى از چه طریق و به چه بیان؟
بهترین طریقى که به نظر رسید استفاده از فرمایشات رسول گرامى اسلام و ائمهى معصومین – صلوات الله علیهم اجمعین – و جمعآورى سخنان آن بزرگواران در این زمینه بود: زیرا تنها بیان آن بزرگواران است که حق مطلب را پیرامون هر مسألهاى اداء کرده و چیزى از آن باقى نگذاشتهاند.
بنابراین، کتاب حاضر با یک چنین هدفى تحت عنوان «سیماى نماز در سخنان ائمهى معصومین» تألیف و تنظیم شده است.
در پایان این مقدمهى کوتاه، لازم است مواردى را ذیلاً یادآور شوم:
1- در اهمیت و عظمت نماز، این فریضهى الهى، روایات فراوانى از پیغمبر گرامى اسلام و ائمهى معصومین – صلوات الله علیهم اجمعین – رسیده است که روایات این کتاب مقدار کمى از آن همه فرمایشات در این باب مىباشد. امید است در آینده با توان بیشتر و تحقیق گستردهتر، این مجموعه به سبک کاملى در دسترس علاقهمندان قرار بگیرد.
2- سعى شده روایات با متن عربى همراه با ترجمهى فارسى با آدرس دقیق نوشته شود تا علاقهمندان در صورت نیاز بتوانند به آسانى به مدارک و اسناد آن
**سیماى نماز، ص: 6@
دسترسى پیدا کنند.
3- در جمعآورى روایات از کتاب معتبر و مورد وثوق شیعه استفاده شده و کتابهاى غیر شیعى و غیر موثق شیعى مورد استفاده قرار نگرفته است.
4- از آنجا که لسان ائمه به تنهایى بهترین مبین معارف الهى مىباشد از هر گونه تفسیر و شرح، پیرامون روایات مذکور خوددارى شده فقط به ترجمهى سخنان این بزرگواران اکتفا شده است.
5- ترتیب روایات و تنظیم ابواب و فصول این کتاب اختصاصى بوده و ربطى به کتابهاى روایى دیگر در این باب ندارد. توضیح این که، چه بسا یک روایت در این کتاب در فصل مثلاً: «فلسفهى نماز» نوشته شده است، ولى سند و مدرک آن در باب یا فصل دیگرى آمده باشد.
امید است با مطالعه این کتاب فصل جدیدى در عظمت و اهمیت نماز در پیش روى ما گشوده گردد و ما را بیش از پیش به این فریضهى الهى دلگرمتر و علاقهمندتر و مقیدتر نماید – ان شاء الله.
قم – سید حسین حقشناس
15 / 9 / 1371
**سیماى نماز، ص: 7@