از ویژگىهاى نماز و نیایش، سازندگى اخلاقى و انسانى و در راه رشد و کمال قرار دادن انسان نمازگزار و جامعه و مدیریت دین مدار است؛ چرا که نماز واقعى با ضایع ساختن حقوق دیگران و مردم آزارى و خشونت و استبداد سخت ناسازگار است.
پیامبر در این مورد فرمود:
«لا یقبل الله صلاة خمسة نفر: ألابق من سیده، و امرأة لا یرضى عنها زوجها، و مدمن الخمر،… و آکل الربا؛» (1).
خدا، نماز پنج گروه را – تا کار خود را اصلاح نکنند – نمىپذیرد:
1. نماز کسى را که به جاى تلاش سازنده در راه رشد و آزادى خویش برابر مقررات عادلانه و انسانى، از کارفرماى وظیفهشناس خویش بگریزد؛
2. نماز زنى را که همسرش از منطق و منش و رفتار ناسنجیدهى او ناخشنود باشد، و او در راه خودسازى و اصلاح خود نکوشد؛
3. نماز کسى را که میگسارى و بدمستى کند؛
4. نماز کسى را که پدر و مادرش را برنجاند؛
5. و دیگر نماز رباخوار و مردم آزار و پایمال کنندهى حقوق مردم.
1) مستدرک الوسایل / ج 13 / ص 332.