آیین پاک، در دو چهره خویش، درس «میانه روى» را به «نمازگزار» مى آموزد:
الف. میانه روى در مدت زمان نماز
امام على علیه السلام در نامه خویش به مالک اشتر نخعى مى فرماید:
و اذا قمت فى صلاتک للناس، فلا تکونن منفراً و لا مضیّعاً
اى مالک! هنگامى که امام جماعت مردم مى شوى، باید دقت نمایى که نماز تو نه مردم را فرارى دهد و نه این که حق نماز را ضایع گرداند.(1).
امام صادق علیه السلام نیز به یکى از یاران خویش، به نام ابوبصیر فرمود:
فاذا قام احدکم فلیعتدل
هر گاه یک نفر از شما، به نماز ایستاد، اعتدال و میانه روى را مراعات کند.(2).
ب. میانه روى در چگونگى خواندن اذکار
خداوند بزرگ، در سوره اسراء، آیه 110 مى فرماید:
و لا تجهر بصلاتک و لا تخافت بها و ابتغ بین ذلک سبیلاً
و نمازت را زیاد بلند و آهسته نخوان و در میان این دو، راهى [معتدل] انتخاب کن.
و در تفاسیر ذیل این آیه آمده است:
این باید الگویى باشد براى همه اعمال ما و تمام برنامه هاى اجتماعى و سیاسى و اقتصادى، باید همه این ها دور از افراطکارى ها و تندروى ها، و تفریطکارى و مسامحه و سهل انگارى باشد و اصل اساسى «وابتغ ذلک سبیلاً» که در آیه ی فوق آمده، همه جا رعایت گردد.(3).
و بجاست ما در هر یک از نمازهاى پنجگانه درس میانه روى را از نو مشق کنیم، که درس مهم در زندگى ماست و به این حدیث پیامبر، گوش فرا دهیم: «خیرالامور اوسطها».
که آن را عطار نیشابورى، در مصیبت نامه(4)، این گونه مى سراید:
نه به نزدیک آى و نه مى باش دور
در وسط رو، تا بود خیرالامور
1) صفحه 351، خورشید بى غروب نهج البلاغه.
2) ص 37، الگوى پرستش.
3) ص 324، ج 12، تفسیر نمونه.
4) ص 210، مصیبت نامه.