از فاطمه علیهاالسلام – که بانوى اندیشه و بینش و سمبل درخشان خرد و فرزانگى است، و خود در نماز و نیایش و آراستگى درون و برون، به راستى آموزگار و نمونهى روزگاران است – آوردهاند که چنین فرمود:
«من أصعد الى الله خالص عبادته أهبط الله عزوجل الیه أفضل مصلحته؛» (1).
آن کس که نماز و نیایش و عبادت و عملکرد خالصانهى خود را به سوى خدا بفرستد، خدا هم، برترین مصلحت و بهترین بهرهى او را به سویش فرو مىفرستد.
و نیز آن بانوى اندیشمند و آن دین شناس ژرفنگر در منشور دادخواهى یا خطبهى معجزه آسایش، در بیان پرتوى از حکمت و فلسفهى مقررات خدا، در مورد هدف از تشریع نماز و رهآورد نیایش از سوى خدا چنین فرمود:
«جعل الله الایمان تطهیرا لکم من الشرک،
والصلاة تنزیها لکم من الکبر،
و الزکاة تزکیة للنفس و نماء فى الرزق،
والصیام تثبیتا للاخلاص،
**زلال جارى نماز و نیایش در آیینهى قرآن و روایات، ص: 128@
والحج تشییدا للدین،
والعدل تنسیقا للقلوب…» (2).
هان اى مردم! خداى مهر گستر ایمان را سبب پاک سازى شما از مظاهر شرک و بیداد قرارداد؛ و نماز را براى زدایشتان از آفت خود بزرگ بینى. زکات را باعث پالایش جان و افزون شدن روزیتان قرار داد؛ و روزه را عاملى براى استوارى اخلاص شما. طواف را وسیلهى اقتدار جامعهى شما قرار داد و عدالت را مایهى انسجام شما…
و نیز آوردهاند که در مورد سستى در نماز و نیایش و بها ندادن به آن فرمود:
«سألت أبى رسول الله لمن تهاون بصلاته من الرجال و النساء.
قال صلى الله علیه و آله: من تهاون بصلاته من الرجال و النساء، ابتلاه الله بخمس عشرة خصلة: یرفع الله البرکة من عمره،
و یرفع الله البرکة من رزقه،
و یمحوا الله عزوجل سیماء الصالحین من وجهه،
و کل عمل یعمله لا یوجر علیه،
و لا یرتفع دعاؤه الى السماء،
و لیس له حظ فى دعاء الصالحین،
و أنه یموت ذلیلا،
و یموت جائعا،
و یموت عطشانا،
**زلال جارى نماز و نیایش در آیینهى قرآن و روایات، ص: 129@
فلو سقى من أنهار الدنیا لم یرو عطشه،
و یوکل الله ملکا یزعجه فى قبره،
و یضیق علیه قبره،
و تکون الظلمة فى قبره،
و یوکل الله به ملکا یسحبه على وجهه و الخلائق ینظرون الیه، و یحاسب حسابا شدیدا،
و لا ینظر الله الیه،
ولا یزکیه و له عذاب الیم.» (3).
از پدرم پیامبر، در مورد مردان و زنانى که به نماز و رمز دوستى با خدا بها نمىدهند، پرسیدم، که فرمود:
هر مرد و زنى که در نماز و رابطهى با آفریدگارش، سستى ورزد و به آن بها ندهد، خدا او را به پانزده بلا، کیفر خواهد کرد:
1. برکت را از عمر او بر مىگیرد.
2. برکت را از رزق و روزىاش بر مىدارد.
3. نشان شایستگان را از چهرهاش مىزداید.
4. هر کارى که در زندگى انجام دهد، به پاداش آن نخواهد رسید.
5. دعاى چنین کسى، پذیرفته نخواهد شد.
6. از دعاى بندگان شایستهى خدا بهرهاى نخواهد برد.
7. با ذلت و خوارى خواهد مرد.
8. گرسنه، جان خواهد داد.
**زلال جارى نماز و نیایش در آیینهى قرآن و روایات، ص: 130@
9. تشنه کام، از دنیا خواهد رفت؛ به گونهاى که اگر با همهى چشمه سارها و جویبارهاى دنیا آبش دهند، تشنگى او برطرف نخواهد شد.
10. پس از مرگ، خدا فرشتهاى را برمىگزیند تا او را در گورش آشفته سازد.
11. قبرش بر او تنگ و تیره و تار خواهد شد.
12. خداوند فرشتهاى را مىگمارد تا او را بر چهرهاش به زمین کشد و همگان او را در نهایت خوارى نظاره کنند.
13. در روز رستاخیز به سختى مورد محاسبه قرار مىگیرد.
14. خداوند به او با نظر مهر و رحمت نمىنگرد.
15. او را از پیامدهاى گناه پاک نمىسازد و به عذابى دردناک گرفتار خواهد شد.
1) سیما و سیرهى ریحانهى پیامبر / ص 365 از همین نویسنده.
2) سیما و سیرهى ریحانهى پیامبر / 378.
3) سیما و سیرهى ریحانهى پیامبر / ص 258؛ کهرهاى درخشان / ص 29؛ مسند فاطمة الزهراء / ص 235.