حالتهاى مختلف براى پیوستن به نماز جماعت (اقتدا کردن) عبارت است از:
الف – رکعت اول:
1- در بین قرائت امام؛ مأموم «حمد» و سوره را نمىخواند و بقیه
**یکصد و ده پرسش و پاسخ دربارهى نماز، ص: 135@
اعمال را با امام جماعت به جا مىآورد.
2- در رکوع؛ رکوع و بقیه اعمال را با امام جماعت به جا مىآورد.
ب – رکعت دوم:
1- در بین قرائت؛ مأموم «حمد» و سوره را نمىخواند و با امام، قنوت، رکوع و سجده را به جا مىآورد. آن گاه که امام جماعت تشهد مىخواند، بنابر احتیاط واجب، باید به صورت نیم خیز بنشیند و اگر نماز دو رکعتى است، یک رکعت دیگر به تنهایى بخواند و نماز را تمام کند. اما اگر نماز سه یا چهار رکعتى است، در رکعت دوم – که امام جماعت در رکعت سوم است – «حمد» و سوره بخواند (هر چند امام جماعت تسبیحات بخواند). اگر فرصت کم باشد، مىتواند تنها به «حمد» اکتفا کند، و آن گاه که امام جماعت رکعت سوم را تمام کرد و براى رکعت چهارم برمىخیزد، مأموم باید پس از دو سجده، تشهد را بخواند و برخیزد و قرائت رکعت سوم را به جا آورد و در رکعت آخر نماز- که امام جماعت با تشهد و سلام نماز را به پایان مىبرد – یک رکعت دیگر بخواند.
2- در رکوع؛ رکوع را با امام جماعت به جا مىآورد و بقیه نماز را همانگونه که گفته شد انجام مىدهد.
ج – رکعت سوم:
1- در بین رکعت سوم – چنانچه مىداند اگر اقتدا کند براى خواندن «حمد» و سوره و یا «حمد» تنها وقت دارد – مىتواند اقتدا
**یکصد و ده پرسش و پاسخ دربارهى نماز، ص: 136@
کند و باید «حمد» و سوره یا «حمد» تنها را بخواند. اما اگر مىداند فرصت ندارد، بنابر احتیاط واجب باید صبر کند تا امام جماعت به رکوع رود، سپس به او اقتدا کند.
2- در رکوع؛ چنانچه در رکوع اقتدا کند، رکوع را با امام به جا مىآورد و «حمد» و سوره براى آن رکعت ساقط است و بقیهى نماز را همان گونه که قبلا بیان شد، به جا مىآورد.
د- رکعت چهارم:
1- حکم رکعت سوم را دارد و آن گاه که امام جماعت در رکعت آخر نماز براى تشهد و سلام مىنشیند؛ مأموم مىتواند برخیزد و نمازش را به تنهایى ادامه دهد. همچنین مىتواند، به طور نیم خیز بنشیند تا تشهد و سلام امام جماعت تمام شود و سپس برخیزد.
2- در رکوع؛ رکوع و سجدهها را با امام به جا مىآورد، (اکنون رکعت چهارم امام و رکعت اول مأموم است) و بقیهى نماز را همانگونه که گذشت انجام مىدهد.