نوجوانى معمولاً پلى است بین کودکى و بزرگسالى، بنابر این فرد در این مرحله از رشد و تکامل طبعاً مىخواهد خود را براى زندگى بزرگسالى آماده کند و براى همین منظور نیازهاى خاصى دارد که عبارتند از:
**راهبردهاى روانشناختى تبلیغ، ص: 40@
الف) آموختن راههاى معنى دار کردن زندگى خود از طریق ایدئولوژى دین، عرفان، خداپرستى، معنویت، عشق ورزى، نوع دوستى و…
ب) آموختن مهارتهاى ارتباطى در زندگى اجتماعى.
ج) رشد و تکامل استعدادها و توانایى کار کردن و انتخاب شغل مناسب.
د) آمادگى براى انجام وظایف زناشویى، انتخاب همسر و تشکیل خانواده.
هـ) کسب شناختهاى پیچیده، تواناییها، و گرایشهاى ضرورى براى زندگى دوران بزرگسالى.
به نظر بعضى از متخصصان تربیتى نیازهاى رشد اجتماعى نوجوان عبارتند از:
1ـ رشد گسترش مهارتهاى اجتماعى و شناختها و گرایشهایى که نوجوانى را یک مولد و شریک هوشمند در زندگى اجتماعى بار مىآورند. به همین دلیل نوجوان نیاز دارد که با افراد و گروههاى مختلف آشنا شود و مهارتهاى ارتباطى سالم را یاد بگیرد.
2ـ برخوردارى کافى از بهداشت خوب و تندرستى.
3ـ شناخت حقوق و وظایف خویش در جامعه و عضو مفید و مؤثر شدن در آن.
4ـ شناخت ارزش و اهمیت خانواده و جامعه و شرایط تشکیل خانواده موفق.
5ـ آشنایى با چگونگى خرید و کاربرد هوشمندانه اشیاء و وسایل زندگى همچنین درک ارزش کار و کارگر در زندگى اقتصادى ـ اجتماعى.
6ـ آشنایى با روشهاى علمى، تأثیر علم در زندگى انسان و حقایق علمى مهم مربوط به جهان و انسان.
7ـ فرصتهایى براى گسترش تواناییهاى ارزیابى و قدرشناسى زیباییهاى ادبى، هنر، موسیقى و طبیعت.
8ـ به دست آوردن قدرت یا توانایى استفاده معقول از اوقات فراغت، پول تو جیبى، همچنین متعادل ساختن رضایت خاطر شخصى با رضایت خاطر جامعه.
9ـ آموختن چگونگى گسترش احترام به اشخاص دیگر و کسب بینش نسبت به ارزشهاى دینى و اصول اخلاقى و توانایى خدمت به دیگران.
10ـ آموختن اینکه عاقلانه بیندیشد؛ افکارش را به روشنى بیان نماید و بتواند آنچه را که مىخواند و مىشنود و مىبیند درست بفهمد.
با توجه به آنچه گفته شد مىتوان نیازهاى نوجوانان را چنین خلاصه کرد:
1ـ نیاز به بدن سالم و نیرومند.
**راهبردهاى روانشناختى تبلیغ، ص: 41@
2ـ نیاز به پذیرش تغییرات بدنى و فیزیولوژیک سریع مخصوصاً در آغاز دوران نوجوانى.
3ـ نیاز به تعادل هیجانى و عاطفى مخصوصاً تعادل بین عواطف و عقل.
4ـ نیاز به درک ارزش وجود خویشتن و شکوفایى و توسعه استعدادها.
5ـ نیاز به خوب استفاده کردن از اوقات فراغت و جهت دادن آن به مسیر کمال و رشد متعالى.
6ـ نیاز به شناخت و درک صحیح تاریخ و فرهنگ خویشتن.
7ـ نیاز به استقلال عاطفى از خانواده ضمن دلبستگى و احترام به والدین.
8ـ نیاز به حفظ تعادل روانى و عاطفى خویش در مقابل عوامل و فشارهاى محیطى.
9ـ نیاز به استقلال اقتصادى از خانواده.
10ـ نیاز به یادگیرى مقاومت در مقابل موانع و شکستها یا عوامل ناکامى.
11ـ نیاز به برقرارى روابط سالم با مردم همراه با صمیمیت و درک متقابل.
12ـ نیاز به پیدا کردن دوستان خوب و مورد اعتماد و تعامل سازنده با آنها.
13ـ نیاز به پذیرش نقشى که باید به عنوان یک مرد یا زن و یک همسر ایفا کند.
14ـ نیاز به توانایى اداره خانواده (به عنوان مرد یا زن) و پذیرش مسؤولیتهاى خانوادگى.
15ـ نیاز به شناخت وظایف و حقوق خود به عنوان یک شهروند ایرانى.
16ـ نیاز به انتخاب هدفهاى واقعى، قابل وصول؛ اما متعالى.
17ـ نیاز به درک ضرورت قبول مسئولیت در حیطههاى مختلف زندگى.
18ـ نیاز به شناخت ارزش حیاتى کار و تولید.
19ـ نیاز به انتخاب شغل متناسب با استعداد و علاقهاش.
20ـ نیاز به وجود اطرافیان مهربان و دلسوز که مسائل او را دریابند و او را راهنمایى کنند.
21ـ نیاز به شناخت ارزش نوع دوستى و اهمیت همکارى با دیگران بر اساس منافع و احترام متقابل.
22ـ نیاز به خودشناسى و درک کم و کیف استعدادها، توانایى، رغبتها، و نیازهاى خویشتن.
23ـ نیاز به کسب و رشد مهارتها، تمایلات، و گرایشهاى لازم در زندگى فردى و اجتماعى.
**راهبردهاى روانشناختى تبلیغ، ص: 42@
24ـ نیاز به حفظ خود از گرفتارىهاى گوناگون.
25ـ نیاز به راهنمایى و رهبرى سالم دینى و تشخیص حقایق از موهومات.
26ـ نیاز به شناخت زندگى سالم و کیفیت برخوردارى از آن.
27ـ نیاز به شناخت رسالتهاى دینى و انجام تکالیف شرعى.
28ـ نیاز به دین باورى، خداپرستى و حقیقت جویى.
29ـ نیاز به زیبایىشناسى، فعالیتهاى هنرى و پالایش روانى.
30ـ نیاز به عشق ورزى، مهرورزى و ارتباط سالم و مشروع با جنس مخالف.
31ـ نیاز به تدبیر امور آینده، پیش بینى مراحل آتى زندگى خود.
32ـ نیاز به اطاعت از قوانین، قانونپذیرى و فرهنگپذیرى.
33ـ نیاز به خودنمایى، شهرت، لذتطلبى، هیجانطلبى، ماجراجویى.
همهی این نیازها مىتواند فى نفسه منابع مهم انرژى حیات و نیروى محرکه پیشرفت و موفقیت باشد؛ مشروط به آنکه بتوان این نیازها در مسیر درست هدایت کرد.
