نماز و نیایش درست و آگاهانه و یاد و عبادت سرشار از معنویت و اخلاص خدا، در زندگى فرد و خانواده و در اندیشه و منش و رفتار
**زلال جارى نماز و نیایش در آیینهى قرآن و روایات، ص: 29@
جامعه و مدیریت آن، نقش پالاینده و سازنده و اثر نیک اصلاحى و تربیتى مىنهد، و در صورت برنامهى شبانهروزى شدن، به تدریج آنان را از کوتاهى و ستم در حق خود و دیگران دور و پیراسته ساخته و به گوهر خودسازى و احساس انسانى آراسته و به راه کمال و رستگارى رهنمون مىگردد.
قرآن در آیهاى دیگر با پیامبر آزادى و معنویت، در مورد این برنامهى شبانهروزى این سان سخن مىگوید:
… و أقم الصلاة ان الصلاة تنهى عن الفحشاء و المنکر و لذکر الله اکبر و الله یعلم ما تصنعون -» (1).
… و نماز را به پادار، چرا که نماز از کارهاى زشت و ناپسند باز مىدارد و بىگمان یاد خدا، برتر و بزرگتر است، و خدا آنچه را انجام مىدهید مىداند.
این اثر پالاینده و سازندهى نماز و یاد خدا، به خاطر آن است که وقتى انسانى به نماز و نیایش آگاهانه و خالصانه برمىخیزد، در حقیقت خداى را به بزرگى یاد مىکند. او را برتر و والاتر مىشمارد، به یاد نعمتهاى بىشمار او مىافتد، او را به مهر گسترى و مهربانى مىستاید، سپاس او را مىگوید، با یاد عدالت و کیفر و پاداش او زندگى مىکند، زبان به بندگى او مىگشاید و از او یارى مىجوید و از آن مهر گستر مىخواهد که او را از رفتن به راهى که خودکامگان و مورد خشم قرار گرفتگان رفتند، حفظ کند؛ به راستى آیا جوشش همارهى
**زلال جارى نماز و نیایش در آیینهى قرآن و روایات، ص: 30@
چنین اندیشه و منطقى از قلب و زبان فرد و جامعه و مدیریت آن، آنان را به سوى درستى و جوانمردى و رعایت حقوق و حرمت انسان – که جهان و جهانیان هماره تشنهى آن هستند – برنمىانگیزد؟
آیا جوشش چنین بینش و منش و روش و رفتار مترقى و خداپسندانهاى از تک تک ده میلیون سلول وجود انسان، او را به سوى دگر خواهى و دگر دوستى و معنویت و اخلاق زیبا اوج نمىبخشد؟
به ویژه که این تمرین معنوى و عبادى در آغاز روز، نیمههاى روز و آغاز و پایان شب تجدید گردد؟
راستى کدامین ما انسانهاى خوددوست و سودجو و خودمحور، براى تربیت و خودسازى و اوج خود از چاه خودخواهىها و براى مهار کششها و کنترل تعصبها، در لحظه لحظهى زندگى از گوش جان سپردن به این درسها و تکرار و تلقین و اندیشیدن در این فضاى عطرآگین معنوى بىنیازیم؟
1) عنکبوت / آیه 45.