نماز و نیایش، بدان جهت که یاد خدا و سرشار از عشق به اوست، راهى است براى پرورش ارزشهاى معنوى و وسیلهاى است براى شکوفایى ارجمندىها و برتریهاى اخلاقى و ادب انسانى و اوج گرفتن به سوى قلههاى کمال؛ چرا که نماز اندیشهى انسان را گسترش مىبخشد و او را از دنیاى تنگ و محدود مادى و خاکى به حقیقت جهان اوج مىبخشد، و او را با کران تا کران هستى هم صدا و هم آوا و هماهنگ مىسازد و با فرشتگان همراز مىکند و به جهان آفرین نزدیک مىسازد و چراغ عشق او را در جان انسان برمىافروزد.
انسان به وسیلهى نماز و نیایش، مىتواند خود را در برابر خدا بنگرد و بدون هیچ واسطهاى با او سخن گوید، خواستههایش را از بارگاه او بخواهد و از او یارى بجوید و در فراز و نشیبها به او پناه برد، و زمانى که دادرس و دادگرى نیافت، دردهاى دل و شکوههاى خود را از خودکامگان به پیشگاه او برد، و از او دادخواهى و دادرسى بخواهد.
روشن است که تلاش و کوشش در تمرین و تکرار این ارتباط عاشقانه و خالصانه با سرچشمهى نیکىها و زیبایىها و دادگریها و ارزشهاى والاى معنوى و اخلاقى در شبانهروز، مىتواند نمازگزار را
**زلال جارى نماز و نیایش در آیینهى قرآن و روایات، ص: 167@
از موانع رشد و قرب و اوج پیراسته، و به رنگ و رایحهاى زیبا و دلانگیز و خداپسندانه آراسته، و ارزشهاى اخلاقى و انسانى را در بوستان وجود او شکوفا و پرطراوت سازد.
در منطق روایات از نماز به عنوان وسیلهى تقرب به خدا و نردبان اوج به بارگاه او و برنامهاى مهر انگیز و عشق آفرین تعبیر شده است.
امام على در این مورد فرمود:
«الصلاة قربان کل تقى، و الحج جهاد کل ضعیف…» (1).
نماز و یاد خدا، وسیلهى نزدیکى جستن هر پرواپیشهاى به بارگاه خداست…
و از امام صادق آوردهاند که فرمود:
«…و فى الرکوع أدب، و فى السجود قرب…،» (2).
در رکوع نماز ادب بندهى یکتاپرست در برابر خدا جلوهگر مىشود، و در سجدههاى آن، راهى است براى نزدیک شدن به خدا و قرب معنوى به او…
1) نهجالبلاغه / ق 136.
2) بحار / ج 85 / ص 108.
