آخرین نماز زندگى را چگونه مىگزاریم؟
به راستى اگر به ما خبر دهند که فردا آخرین روز زندگى شماست آن روز را چگونه سپرى خواهیم کرد؟
اگر فرشته مأمور قبض ارواح(1) از پشت پرده به ما خبر دهد که تا ساعتى دیگر با فروکش کردن شعلههاى زردرنگ خورشید شعلهى شمع عمر شما رو به خاموشى خواهد رفت چه خواهیم کرد؟
اگر به ما بگویند: از همهى عمرتان تنها فرصت یک نماز خواندن دارید آن نماز را چگونه خواهیم خواند؟ با او چگونه سخن خواهیم گفت؟
هر کس در واپسین لحظههاى عمرش به بهترین گفتوگوهاى عاشقانه با خدا خواهد نشست. در آن نیایش بهترین و خوشترین حالتها را خواهد داشت، نمازى خواهد گذاشت که در همهى عمرش چنان نیایشى را با خدا نداشته است.
از همهى گناهان، کوتاهىها، تقصیرها و لغزشهایش عذر خواهد خواست،
**سفر به چشمهى نماز، ص: 49@
نیایشى خواهد داشت که نالهى دل، اشک دیده و آه سوزان سینه آن را همراهى خواهد کرد. نیایشى که از هرگونه خودنمایى، ریاکارى و دورویى دور خواهد بود. در آن نیایش واپسین و با شکوه از همهى تقصیرات عمرش از خدا به خدا پناه خواهد برد. چنان که کودکان تقصیرکار، اما بىپناه از مادر به دامان مادر پناه مىبرند.
در آن نماز، همهى اخلاصها، عشقها، محبتها و زمزمههاى همهى عمرش را به پاى او خواهد ریخت. به راستى نمازى آسمانى خواهد گزارد. و به راستى با او سخن خواهد گفت؛ سخنهایى که مىداند خدا خواهد شنید و او نیز در نیایشش صداى محبت خدا را خواهد شنید و دست نوازشش را احساس خواهد کرد.
آیا تاکنون در زندگى خود چنین نمازى گزاردهایم؛ نمازى که در آن واقعاً با او حرف بزنیم و نگاه محبت او را احساس کنیم؟
بىشک همهى کسانى که از قفس این جهان پرکشیدند و به جهان دیگر رسیدند، اگر مىدانستند کدام یک از نمازهاى بىشمارى که خواندهاند نماز واپسین آنان خواهد بود؛ آن نماز بىشک آنان را به سعادت مىرساند.
پیشوایان معصوم علیهمالسلام از ما خواستهاند که هر نماز خود را واپسین نمازها بدانیم، مانند نماز کسى که با همهى جهان خداحافظى مىکند.
امام صادق علیهالسلام به یکى از یارانش فرمود:
اى بنده خدا! هرگاه نماز مىگزارى همچون نماز وداع کننده نماز بگزار، نماز کسى که نگرانى آن را دارد که دیگر در زندگى هرگز نمازى نخواهد گزارد. پس دیدگان خود را به سجده گاهت بدوز، اگر بدانى که در آن حال چه کسى از راست و چپ توست، آن گاه نمازت را نیکو به جا
**سفر به چشمهى نماز، ص: 50@
خواهى آورد.
پس (اى بندهى خدا) بدان که در برابر کسى ایستادهاى که تو را مىبیند هر چند تو او را نبینى(2).
بنابراین، آموزهى تکان دهندهاى که از امام راست گویان خواندیم، باید هر نیایش و نمازى را نیایش واپسین بدانیم. باید هر روز که سر از بستر برمىداریم، آن بامداد، نیم روز و شامگاه را آخرین فرصتهاى خود از این جهان به شمار آوریم.
در این نیایش واپسین و فرصتهاى آخرین، حضور او را – گرچه همیشه با ما بوده است – در دلهایمان حس خواهیم کرد و لذت مناجات با او را با ذره ذرهى وجودمان خواهیم چشید.
**سفر به چشمهى نماز، ص: 51@
1) حضرت عزرائیل، مأمور قبض روح انسانهاست.
2) امام خمینى رحمه الله، چهل حدیث، ص 431.
