روح تفاهم و یگانگى اسلامى و خیر و برکت جمعى به هنگام عبادتهاى دسته جمعى، بهترین تجلیات خود را نشان مىدهد، صفوف نماز جماعت در نمازهاى روزانه، همانند ردههاى سربازان که در تعقیب یک هدف مشخص نظامى، گام برمىدارند تشکل و نظم مىپذیرد و وحدت آرمان روحانى خود را آشکار مىسازد و صفهاى طولانى متعدد براى ناظر فرضى که از بیرون کره زمین، به آن نظر مىافکند حکم دایرههاى متداخل با قوسهاى دوائرى را دارد که پیرامون یک مرکز معین (کعبه) قرار گرفتهاند.
هنگامى که بدخواهان و معاندان اسلام، صفوف منظم و تشکیلات فشردهى مسلمانان را مشاهده مىنمایند، یک نوع رعب و
**سیرى در اسرار نماز، ص: 49@
هراس و وحشت در دل آنان جایگزین مىگردد و مرعوب اتحاد و اتفاق مسلمانان مىگردند و نوعى رعب و هراس در دل آنان جایگزین مىگردد چنانکه علاقهمندان و دوستداران اسلام از چنین شکل و نظام، خوشحال و دلگرم و شیفته مىگردند و چون ارزش وجودى هر چیزى در وحدت و یگانگى و انسجام اجزاء و هماهنگى آنها با همدیگر مىباشد و بروز آثار و منابع هر چیزى، بسته به اتحاد و اجتماع اجزاء و اعضاء آن است سنگ و آجر و گچ وقتى ارزش و اعتبار و خاصیت وجودى پیدا مىکنند که توسط آب به صورت هندسى و فنى به شکل یک ساختمان آباد و قابل استفاده در آیند.
نماز جماعت نیز یکى از بهترین اعمال عبادتى است که در آن تقرب به خدا و جلب رضایت و اطاعت پروردگار شرط است در عین حال هم جنبه روحى و معنوى داشته و هم جنبه اجتماعى و تبلیغى را دارد روى این اصل در انجام نمازهاى روزانه تاکید بلیغ و توصیهى أکید شده است که آنها به صورت دسته جمعى و جماعت، برآورده شوند و این نوع تاکید درباره همسایگان مسجد و کسانى که صداى دعوت به نماز را مىشنوند، بیشتر و موکدتر انجام یافته است.
اکنون چند حدیث جامع در اهمیت و فضیلت این عمل عبادى جمعى و روحانى را مىخوانیم.