با همهى تأثیر و گیرائى و جذابیت، با آن همه توصیهها و تاکیداتى که درباره اجتماعات روزانه و نماز جماعت از طرف بنیانگزار اسلام و اولیاى دین وارد گشته است باز ملاحظه مىشود که این عمل عبادى و با عظمت اسلامى در میان مسلمانان بالخصوص در میان مجامع اسلامى ما آنچنانکه حق آن است مراعات نمىشود و هدف ارزنده شارع مقدس در این حکم که براى مصالح فردى و اجتماعى خود ما تشریع شده است تأمین نمىگردد.
کسانى که در مراسم حج شرکت مىورزند یکى از بهترین و فراموش ناشدنىترین خاطرههاى معنوى آنان را اجتماع پرشکوه جماعت، و صفهاى طویل و منظم نماز جماعت مسجد الحرام در مکه یا مسجد النبى (صلی الله علیه وآله وسلم) در مدینه تشکیل مىدهد، هر وقت که این منظرهى باشکوه اسلامى و روحانى را به خاطر مىآورند، به یاد مجد و عظمت دوران صدر اسلام مىافتند، دوران شکوفائى و نورانیت اسلام، دوران توجه توأم با خلوص به خدا و مظاهر رحمت او. و این منظرهى با عظمت در اثر به پا داشتن یکى از سنتهاى اصیل اسلامى که با رونق و شکوه تمام برگزار مىشود به وجود مىآید.
ولى… ولى هنگامى که منظره نمازهاى دسته جمعى برخى از مساجد ما در یکى از مراکز علمى یا اماکن مقدسهى زیارتى پیش چشم
**سیرى در اسرار نماز، ص: 57@
انسان، مجسم مىگردد، با تعداد اندک و محدود، با شرکت کنندگانى از طبقات خاص، جامعه، نه تنها اثر روانى شوق انگیزى را بوجود نمىآورد، بلکه گاهى موجب دورى و فرار نیز مىشود چون در صفهاى نماز جماعت علاوه بر اینکه از صدرنشینان اجتماع و قشرهاى مرفه جامعه چندان خبرى نیست تازه حضور پیدا کنندگان معدود هم، گاهى در خود یک مسجد و معبد، به دستههاى کوچک و کوچکترى تقسیم شده و از اکثریت مردم، اقلیتهائى بوجود آوردهاند که هر کدام پشت سر یک امام مشغول تفرقهبازى و تفرقه افکنى هستند! و زنندهتر اینکه در مسجد واحد گاهى با ایجاد جدارهاى مصنوعى و حائلهاى غیر حقیقى و محرابهاى چوبین مصنوعى، تعداد امکنه فرضى را بوجود مىآورند و یک منظره عجیب، و تشکیلات نامنظم پیش چشم تماشاگر ایجاد مىنمایند که غالبا باعث دورى و دلزدگى از این سنت اصیل و پرعظمت و پرشکوه و جلال اسلامى است که یقینا مخالف آن روح وحدت و یگانگى است که مورد انتظار از نماز جماعت و فلسفهى وجودى آن را تشکیل مىدهد.
امامت و پیشوائى بر جماعت نمىتواند جزء کسب و حرفه قرار گیرد یا وسیله ارتزاق و معیشت باشد بلکه نماز جماعت و امامت بر آن، یک عمل محبوب و پسندیدهاى است که براى نشان دادن روح برادرى و اتحاد و مساوات و برابرى است که براى رسیدگى به اوضاع
**سیرى در اسرار نماز، ص: 58@
و احوال بیچارگان در ضمن انجام دستور نماز به پروردگار عالم صورت مىگیرد و امام راتب یا کسى که داراى فضائل و کمالات معنوى بیشتر است فقط حق اولویت و شایستگى تقدم در این امر را دارد.(1).
امامت جماعت، خود جلوهاى از جلوههاى رسالت و ولایت، و نمودى از نمودهاى حاکمیت اسلام و ارزشهاى والاى آن مىباشد جا دارد امام جماعت تأمین کننده و برآورندهى نیازهاى روحى و معنوى مردم و پاسخگوى علمى و عملى سوالات آنان بوده باشد.
آراستگى، شایستگى، علم و دانش و فضیلت، سخنورى سخندانى، دارا بودن به کمالات صورى و باطنى از شرایط و امتیازات او خواهد بود آنچنان که در نماز جمعه این شرایط و خصوصیات به علاوه سخنورى و فصاحت امام جمعه و بلاغت قید شده است.
**سیرى در اسرار نماز، ص: 59@
1) پیام این متن در عین حال که در برخى از شهرستانها و مراکز استانها هنوز به قوت خود باقى است ولى نمىتوان انکار نمود که پیروزى انقلاب با شکوه اسلامى روح تازهى را به نمازهاى جماعت و مساجد دمید به ویژه نمازهاى دشمن شکن جمعه و جماعت در نوع شهرستانها به ویژه در تهران و قم و اصفهان و دیگر مراکز استانها نمودارى از اجتماعات مورد نظر شارع مقدس اسلام مىباشد چون در طول هفته، مردم را کنار هم قرار مىدهد و نسبت به مشکلات عمومى و اجتماعى آگاه مىسازد امید آن است هر چه باشکوهتر، پایندهتر، و دشمن شکنندهتر و پر جمعیتتر باد!.
