نماز جمعه که در هر هفته در روز تعطیلى جمعه منعقد مىگردد در برگزارى و برپائى آن شرایط و خصوصیات زیر باید جمع باشد:
1- در هر نقطهاى که این نماز برگزار مىشود تا مسافت یک فرسخ
**سیرى در اسرار نماز، ص: 68@
از هر چهار طرف نقطه برگزارى نماز، بر مردم مسلمان آن حومه واجب است که در آن اجتماع حضور به هم رسانند و در مراسم عبادتى آن شرکت ورزند. (اگر در نقطهاى که نماز برگزار مىشود از چهار جانب تا شعاع شش کیلومترى مردم آن نقطه گرد هم آیند یقینا جمعیت انبوهى را تشکیل خواهند داد. که اداره آن جز از طرف حکومت، مقدور نیست و این یکى از دلائل سیاسى و حکومتى بودن نماز را ثابت مى کند.
2- در هر نقطهاى که نماز تشکیل مىیابد تا شعاع یک فرسخى تشکیل نماز جمعه دیگرى حرام و غیر شرعى است.
3- نماز جمعه باید به صورت دسته جمعى و گروهى باشد و به صورت انفرادى و تک برگزارى، صحیح نیست و کمترین جمعیتى که مى توان با آن نماز برگزار نمود، هفت نفر واجد شرایط است که با جمعیت کمتر از آن عده برگزارى نماز صورت صحیحى ندارد.
4- ایراد دو خطبه پیش از نماز واجب است و آن دو به جاى دو رکعت نماز ظهر محسوب مى گردد. در آن دو خطبه مسائل جارى کشور و مشکلات مسلمانان و راهحلهاى مشکلات بازگو مىگردد.
5- ضرورت دارد خطبه نماز، با کلمات فصیح و سخنان بلیغ، روبروى مردم ایراد شود و خطیب با لباس مناسب و دست بر اسلحه و شمشیر، یا عصا ایراد خطبه کند. درود و حمد و ثنا و صلوات و درود بر پیامبر – اکرم (صلی الله علیه وآله وسلم) ناجى امت و خاندان پاک او و در جریان قرار دادن مردم از وظایف خطیب مىباشد.
**سیرى در اسرار نماز، ص: 69@
6- شایسته است خطیب و امام جمعه فردى مخلص، شجاع، مهذب، صریح اللهجة، فصیح، بلیغ و آشنا به اوضاع جهان اسلام و آگاه به مصالح مسلمین باشد و در خطبهها به مصالح اجتماعى، سیاسى، و نیازهاى مادى و معنوى آنان بپردازد و بکوشد توسط خطبهها به رشد سیاسى و معنوى مردم بیفزاید و راههاى مبارزه با استعمار و استعمارگران و دشمنان خارجى را تذکر دهد و از جایگاه نماز خطبه به نفع استقلال و عظمت اسلام و مسلمین بهره گیرى نماید.
این نماز براى اجتماع و براى بیان گرفتاریها و تشریح حوادث و وقایع روز تشریع گردیده است که مسلمانان به صورت متحد و متفق در یک صف واحد، در برابر عظمت پروردگار عالم قیام و اعلام حضور و وجود نمایند و حضور در این اجتماع باشکوه هفتگى آن قدر مورد عنایت و اهمیت پروردگار عالم تشریع کننده و حکیم مىباشد که در روایات مىخوانیم، زندانیها و مجرمین را با مراقبت مامورین و پاسداران زندان، به نماز مىآورند و پس از شنیدن خطبه و انجام مراسم نماز، تحت مراقبت دوباره به محل خود باز مىگردانند.
پس با توجه به این شرایط و آداب به خوبى در مىیابیم که برگزارى این نماز از شئون خاص حکومت حقه اسلامى است و حکومت به خطیب حق مىدهد تا حقایق را کاملا آزاد و به صورت واقعى مجسم سازد و احتیاجات روز را منعکس کند بى آنکه کوچکترین تحمیل زور وجود داشته باشد قبول مىفرمائید که این شرایط تاکنون بدون تشکیل حکومت اسلامى، مقدور و میسر نبوده است.
**سیرى در اسرار نماز، ص: 70@
فقهاى شیعه به اتفاق آراء برگزارى آن را در زمان حضور امام (ع) واجب عینى مىدانند و در عصر غیبت مانند چنین عصرى که ما در آن زندگى مىکنیم واجب تخییرى مىشناسند که با برگزارى و انتخاب آن، نماز ظهر از عهدهى برگزار کننده ساقط است و انجام نماز جمعه، نماز ظهر را از مکلف ساقط ساخته و تنها پس از نماز جمعه، به برگزارى نماز عصر اقدام مىکند.
