چون صداى مؤذن را شنیدى، دل از نداى روز قیامت پر از ترس کن و آستین ظاهر و باطن را براى جواب دادن به نداى حق بالا بزن و براى ورود به نماز عجله کن، زیرا کسانى که با شنیدن صداى اذان از خود بیخود شده و براى اجراى دستور حق شتاب مىکنند، روز قیامت مخاطب به نداى لطف و رحمت و احسان و مرحمت و محبت و عنایت مىشوند.
اذان را معیار نجات و عدم نجات خود در روز قیامت بگیر: اگر با شنیدن آن دلت شاد شد و غرق در نشاط گشتى اهل نجاتى، ورنه به علاج خود برخیز که دل و جان دچار مرض است. به این معنا توجه داشته باش که رسول اکرم صلى الله علیه و آله نزدیک وقت اذان به بلال مىفرمود:
ارحنا یا بلال(1).
مؤذن من! با گفتن اذان براى قلب ما شادى به وجود آور.
اذان با نام خدا آغاز مىشود و با نام او به پایان مىرسد، یعنى که اول و آخر اوست. به وقت شنیدن «الله اکبر» دل را در گردونهى تعظیم کردن به حق بیاور و بدان که بزرگى غیر او وجود ندارد و غیر او چیزى وجود حقیقى ندارد، که اگر به این معنا توجه نکنى در حقیقت تکبیر نشنیده و تکبیر نگفتهاى.
**سیماى نماز، ص: 114@
1) مفتاح الفلاح: 182؛ بحارالأنوار: 79 / 193، باب 1.