به نظر من مسائلى که در احکام نماز آورده شده، بسیار سخت است و بعضى از آنها واقعا لازم نیست! به عنوان مثال تلفظ صحیح کلمات لزومى ندارد، وقتى انسان با حضور قلب با خداى خود صحبت مىکند، چه نیازى به تلفظ کلمات است؟
قرائت صحیح، شرط صحت نماز است. اگر قرائت غلط باشد، معانى کلمات عوض مىشود و ملاک هم در همه جا، کلماتى است که تلفظ مىشود.
گاهى کلمات با تغییر یک حرکت یا یک حرف، معناى متضادى
**یکصد و ده پرسش و پاسخ دربارهى نماز، ص: 159@
پیدا مىکند. براى مثال «صمد» با «صاد» و «سمد» با «سین» دو معناى متفاوت دارند. و بسیارى از کلمات دیگر نیز همینطور هستند. حضور قلب جزء شرایط کمال نماز است و هر چه حضور قلب بیشتر باشد، کمال نماز بیشتر است. حال اگر حضور قلب باشد؛ ولى نماز باطل باشد (مثلا وضو نداشته باشد یا کلمات را عمدا غلط بخواند)، هیچ اثرى بر این نماز مترتب نمىشود.
پس موضوع آن قدر که شما نوشتهاید، سخت نیست! تمامى اذکار واجب نماز، بیشتر از یک برگ کاغذ فضا نمىخواهد. در عصرى که مردم سعى مىکنند، غیر از زبان مادرى، زبان دوم و سوم فرا بگیرند؛ یادگیرى صحیح چند آیه و ذکر کار سختى نیست! بلکه هر فرد بىسواد و یا کم سوادى با اندکى تمرین، مىتواند آنها را به درستى فرا بگیرد. اما سؤال این است که: چرا باید صحیح خواند؟
در پاسخ توجه به چند نکته بایسته است:
یکم – اصل عقلایى در خواندن هر متنى، صحیح خواندن آن است؛ به ویژه اگر در برابر مقام بلند پایهاى باشد.
دوم – صحیح خواندن، نشانه تمرکز و توجه بیشتر فرد است؛ البته نه در حد وسواس یا ادا کردن الفاظ به گونهاى که فرد از حالت طبیعى و متعارف خارج شود.
سوم – اگر بنا باشد هرکس، هر جور مىخواهد بخواند، کم کم اثرى از نماز و اذکار آن باقى نخواهد ماند؛ بلکه هرکس با سلیقه خود
**یکصد و ده پرسش و پاسخ دربارهى نماز، ص: 160@
در آن دستکارى کرده و چه بسا حقیقت نماز و اذکار آن را از بین ببرند.
چهارم – ظاهر و باطن در یکدیگر تاثیر دارند؛ اگر ماده غذایى خوب و سرشار از ویتامینها وجود داشته باشد؛ ولى ظاهر خوبى نداشته باشد، طبع انسان به آن غذا تمایل پیدا نمىکند. در طبیعت، هم زیبایىهاى ظاهرى وجود دارد و هم محتواى غنى؛ مثلا میوهها هم ظاهرى زیبا و جذاب دارند و هم از نظر خواص کاملا غنى و مناسب هستند. نماز نیز بایستى ظاهر منظم و صحیح داشته باشد و علاوه بر آن داراى محتواى معنوى، حضور قلب و دیگر شرایط باشد. بنابراین صحیح خواندن، هم آسان است و هم حکمتهاى خاص خود دارد.