جستجو
این کادر جستجو را ببندید.

تفسیر صفی (2)

زمان مطالعه: 2 دقیقه

//سورة الاخلاص

[سوره الإخلاص(112): آیات 1 تا 4]

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ

قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ (1) اللَّهُ الصَّمَدُ (2) لَمْ یَلِدْ وَ لَمْ یُولَدْ (3) وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُواً أَحَدٌ (4)

بنام خداى بخشاینده مهربان

بگو یا محمد اوست خداى یگانه (1)

خدا بى‏نیاز (2)

نزاده و زاینده نشده (3)

و نیست او را همتا و همسال (4)

گفته‏اند ارباب تحقیق و خرد

ذات بحت و بود محض است آن احد

مزد و مطلق از خصوص و از عموم

وز عروض و لا عروض و هر رسوم‏

مطلقست اعنى ز قید خاص و عام

نه بود وصف و نشان او را نه نام‏

جمله ز او آثار کثرت منتفى است

در حجاب لا تعین مختفى است‏

عاریست از وصف کثرت وحدتش

دور از شرط تعین نسبتش‏

هست یکتایى چنان یکتا که او

در عدد داخل شود بیگفتگو

از عددها وحدتش خارج بود

نى چو واحد در عدد داخل شود

حق زوجه واحدیت بى‏مقال

جامع کل صفاتست و کمال‏

در مقام واحدیت از جهات

میپذیرد علم و تعیین و صفات‏

واحدیت وصف ذات حضرتست

فرض در وى اعتبار کثرتست‏

یافت اندر واحدیت اعتبار

اسم و رسم و نعت و وصف از هر قرار

هست واحد از احد اول نزول

مر حقیقت از محمد «ع» در وصول‏

اى محمد در جواب مشرکان

که تو را گویند حق را ده نشان‏

این بتان ما بود پیدا که چیست

تو بما بنما که معبود تو کیست‏

گو تو ایشان را هو اللَّه احد

او نگنجد در اشارت در عدد

پاک و بیرون است از عین و عیان

نه اشارت میپذیرد نه میان‏

منفرد اندر صفات و ذات خویش

مطلق از ادراک مخلوقات خویش‏

شان او یکتایى است اندر وجود

نیستش ثانى بذات و وصف و بود

اندران حضرت خرد را راه نیست

ممکنى از هستیش آگاه نیست‏

نک ز اللَّه الصمد بشنو بیان

اوست معبود و پناه بندگان‏

هر وجودى‏راست بر وى احتیاج

او نباشد از وجودى لا علاج‏

بینیاز است از وجود غیر خود

کرد خلق او بر ظهور خیر خود

نیست فوقش آمرى او ناهیى

خلق را نز مشیتش آگاهیى‏

باشد از وصفش یکى لا جوف له

خورد و خواب آنجا ندارد هیچ ره‏

یا که من غیر شبیه آمد صمد

نیست مانندى مر او را در سند

نى از او زاید ولد یا هیچ چیز

نى ز چیزى گشته او زائیده نیز

نیست همتایى مر او را هیچ کس

هم نه عقلى را بدرکش دسترس‏

نه شبیه او راست در ذات و صفات

هم نه تغییر و تبدل از جهات‏

اعتقاد اینست پیدا و خفى

بارالها تو گواهى بر صفى‏ (1)


1) تفسیر صفى، حسن بن محمد باقر صفیعلیشاه، ص838- 839، انتشارات منوچهرى، چاپ: اول، تهران، 1378 ش.